Cơn sóng AI đã ập đến: CEO Việt liệu có còn thời gian chần chừ?

Trước làn sóng AI mạnh mẽ đang bao trùm toàn cầu, hàng ngàn doanh nghiệp Việt đã nhanh chân “lên thuyền cưỡi sóng”, biến AI thành đòn bẩy tăng trưởng vượt bậc, trong khi nhiều CEO vẫn chần chừ, đứng ngoài cuộc chơi. Kinh tế số Việt Nam dự kiến chạm 100 tỷ USD vào 2030, nhưng nếu ngó lơ cơn sóng AI không hành động ngay hôm nay, liệu những doanh nghiệp đó có còn chỗ đứng?

Việt Nam và cơ hội “4.000 năm có một” 

Trong buổi Hội nghị Quốc tế về Trí tuệ Nhân tạo và Bán dẫn (AISC) 2025 do Aitomatic (Mỹ) và Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) tổ chức vừa qua, Tiến sĩ Christopher Nguyễn – nhà sáng lập Aitomatic đã nhấn mạnh rằng: Việt Nam đang đứng trước cơ hội 4.000 năm có một để phát triển AI, bán dẫn và vươn lên một cách đột phá.

Củng cố cho nhận định này, vị Tiến sĩ nói thêm, Việt Nam đã trải qua giai đoạn thu hút cơ hội bằng lợi thế chi phí thấp với nhân công giá rẻ và đang ở giai đoạn hai là nâng cao tay nghề, tham gia vào các lĩnh vực công nghệ cao.

Cơn sóng AI và bán dẫn chính là chìa khoá để Việt Nam bước sang giai đoạn ba: Làm chủ, tự phát triển công nghệ, sáng tạo và sở hữu các sản phẩm, dịch vụ của riêng mình, thay vì phụ thuộc vào FDI hay công nghệ nước ngoài.

Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, tính đến 2024, Việt Nam đã có hơn 270 startup AI, tập trung vào thương mại điện tử, chăm sóc sức khỏe và giáo dục. Chính phủ đặt mục tiêu đào tạo 5.000 chuyên gia AI và hỗ trợ 500 startup AI đến 2030.

Báo cáo của McKinsey năm 2024 chỉ ra rằng, 65% lao động toàn cầu đã sử dụng AI tạo sinh (Generative AI). Tại Việt Nam, 74% doanh nghiệp đã áp dụng chiến lược số (cao hơn mức trung bình 63% khu vực châu Á – Thái Bình Dương, theo CPA Australia), và gần 80% trong số đó đã dùng AI trong 12 tháng qua.

Những con số này hét lên một sự thật: những doanh nghiệp vẫn chưa chịu hành động sẽ bị bỏ lại phía sau, đối mặt với nguy cơ bị đào thải rất lớn. Ngược lại, những doanh nghiệp nhanh nhạy tận dụng sức mạnh của làn sóng công nghệ sẽ đón đầu cơ hội bứt phá cùng dân tộc.

Ứng dụng AI vào doanh nghiệp: Có thực sự khó?

Cụm từ “trí tuệ nhân tạo” có thể vẫn đem cho người ta cảm giác về một công nghệ cao siêu và có phần viễn tưởng. Câu hỏi đặt ra là: Ứng dụng AI vào quy trình vận hành có phải là một điều quá sức, gây nhiều thách thức cho các doanh nghiệp Việt Nam?

Netco Post, một công ty hoạt động trong lĩnh vực logistics, cho biết sự cạnh tranh khốc liệt trong ngành đã buộc công ty phải tìm kiếm các giải pháp công nghệ. Bằng cách áp dụng AI vào nhiều lĩnh vực như tối ưu hóa tuyến đường, chăm sóc khách hàng và quản lý nguồn nhân lực, công ty đã tăng năng suất và hiệu quả hơn 20%, với một số phòng ban cải thiện tới 100%.

Ông Nguyễn Xuân Hiệp, Phó Tổng Giám đốc Netco Post, chia sẻ công ty ban đầu rất do dự về nguồn lực cần thiết để đổi mới quy trình và áp dụng công nghệ mới. Tuy nhiên, sau khi nghiên cứu, AI đã trở thành lựa chọn hàng đầu của ban lãnh đạo công ty vì ngày càng dễ tiếp cận và ứng dụng.

Vấn đề không nằm ở chi phí!

Không cần phải chỉ khoản ngân sách khủng để xây dựng hệ thống AI chuyên biệt, các doanh nghiệp vẫn có nhiều cách thức để ứng dụng AI vào quy trình vận hành, điển hình là việc sử dụng dịch vụ AI từ những đơn vị cung cấp trên thị trường.

Ông Vũ Thanh Tùng, Giám đốc Kinh doanh GreenNode (VNG), khẳng định: “AI không còn là giấc mơ đắt đỏ. Với chi phí từ 20-120 triệu đồng/tháng, bất kỳ doanh nghiệp nào cũng có thể sở hữu giải pháp AI ‘may đo’. Vấn đề không phải là tiền, mà là quyết tâm hành động.”

Có thể bắt đầu từ những nghiệp vụ, ứng dụng cơ bản

Thị trường dịch vụ AI đang nở rộ cực kỳ phong phú. Ngoài việc lựa chọn những phần mềm quản trị có tích hợp AI, các doanh nghiệp có thể tận dụng nhiều công cụ hữu ích cho nhiều nghiệp vụ khác nhau như:

• Tra cứu thông tin, số liệu thống kê, báo cáo thị trường, sáng tạo nội dung: ChatGPT, Gemini, Grok.
• Tạo nội dung tiếp thị, viết bài quảng cáo chuyên sâu: Copy.ai, Jasper.
• Tạo hình ảnh: DALL-E, Midjourney.
• Tạo video quảng cáo: Sora, Synthesia, Runway ML.
• Tối ưu hóa tuyến đường vận chuyển: UPS WorldShip.
• Dịch thuật tài liệu chuyên môn: Doctranslate.
• Tạo slide thuyết trình, báo cáo: Gamma, Kimi.

Để sử dụng được những công cụ này, doanh nghiệp chỉ phải chi trả mỗi tháng từ vài trăm ngàn đồng (cho phiên bản cơ bản), cho đến hơn 1 triệu đồng (cho phiên bản nâng cao). Đây là khoản chi phí rất nhỏ nhưng lại có thể tăng năng suất một cách đáng kể cho nhân sự công ty.

Việc các CEO cần làm là tìm ra những lỗ hổng gây nhức nhối cho hiệu suất của doanh nghiệp và tìm giải pháp để giải quyết những lỗ hổng đó theo thứ tự ưu tiên. Ví dụ như phòng ban Marketing đang mất quá nhiều thời gian cho việc sáng tạo nội dung thì nên đầu tư công cụ AI bổ trợ để nhân sự tập trung hơn cho viêc tối ưu chiến lược, chiến dịch.

Quyết định nằm ở những lãnh đạo sáng suốt

Qua đó, có thể thấy AI đang định hình lại cách các doanh nghiệp Việt Nam vận hành và cạnh tranh. Cơ hội “4.000 năm có một” mà Tiến sĩ Christopher Nguyễn nhắc đến không chỉ là lời kêu gọi, mà là hồi chuông cảnh tỉnh cho các CEO: hành động ngay hôm nay hoặc bị bỏ lại phía sau mãi mãi.

Không cần nguồn lực khổng lồ, không đòi hỏi chi phí đắt đỏ, cái cần là tầm nhìn và quyết tâm dấn thân. Từ những bước đi cơ bản như tích hợp công cụ AI sẵn có, tối ưu quy trình, đến việc xây dựng chiến lược dài hạn, mỗi doanh nghiệp đều có thể tìm thấy lối đi riêng để lướt cơn sóng AI, tận dụng công nghệ làm bàn đạp để vươn đến tương lai rực rỡ.